Kilka wskazówek dla rodziców

Integracja sensoryczna

Memory dotykowe

Pozwala doświadczać różnych faktur i materiałów, ćwiczyć pamięć dotykową i świetnie się bawić. Do wykonania memory można użyć:

· kwadracików wyciętych z grubszego kartonu,

· kleju na gorąco,

· materiałów o różnych fakturach (karton falisty, szklane koraliki, kasza gryczana, filc, foliowa reklamówka, resztki materiału, papier ścierny, różne nasiona, makaron, kasza manna, zgnieciona folia aluminiowa, bibuła).

Na kartoniki naklejamy różnorodne materiały. Taki sam kartonik musi być w dwóch egzemplarzach.

Dziecko wyjmuje z woreczka jeden element, dotyka jego fakturę i stara się ją zapamiętać. Następnie za pomocą dotyku wyszukuje w woreczku drugi taki sam element pasujący fakturą.

Dobieranie w pary (bez podglądania) jest sporym wyzwaniem i na początek warto odłożyć część kwadracików.

kreatywnewrota.pl

sasanki.com

Memory zapachowe

Służy do stymulacji zmysłu węchu. Z jego pomocą „bawimy się” w rozpoznawanie znajomych zapachów, nazywamy je, poznajemy nowe. Rozmawiamy też o tym, które zapachy są dla nas miłe, a które wydają się nieprzyjemne.

Do memory można wykorzystać przyprawy, np. cynamon, goździki, gałkę muszkatołową i skórkę pomarańczową. Do wykonania pomocy potrzebne są:

· karton pocięty w kwadraty równych wymiarów,✨

· pachnące materiały sensoryczne w całości – laski cynamonu, goździki, gałka muszkatołowa i inne,

· te same materiały sensoryczne co powyżej, ale zmielone,

· klej na gorąco,

· małe zamykane pojemniki, do których można wsypać mielone przyprawy.

Klejem na gorąco należy przytwierdzić przygotowane materiały do kartonowych kwadratów (na każdym inną przyprawę). Do przygotowanych pojemniczków (np. po sypkim brokacie) wsypać te same przyprawy, ale w wersji zmielonej.

Dziecko wącha przyprawy w pojemniczkach i dopasowuje do odpowiedników na kartach. Można zawiązać oczy.

sasanki.com

kreatywnewrota.pl

Relaksacja - Aktywne słuchanie muzyki

Zabawy z rytmem Cyferki znam Ćwiczenia pamięci i spostrzegawczości

Ćwiczenia rozwijające percepcję wzrokową

Kontrola własnych emocji. Relaksacja.

Historia żółwia

Opowieść o żółwiu, opracowana przez Schneider, zachęca dziecko do kontroli własnych emocji. Opowiada historię małego żółwia, który na wszystko się złościł i łatwo tracił nad sobą panowanie.

Pewnego dnia żółw niewłaściwie się zachowywał a później czuł się samotny i odizolowany. Tego dnia spotkał mądrego żółwia, który pokazał mu sztuczkę, dzięki której można się kontrolować, gdy odczuwa się złość. Powiedział żółwiowi, aby wszedł do skorupy i liczył, aż się uspokoi. Żeby zatrzymał myśli i się zrelaksował. Mały żółw posłuchał rady i wszystkie problemy rozwiązują się jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki.

Jak wygląda pozycja żółwia?

Dziecko powinno przykucnąć i wsunąć głowę w ramiona, jakby miało osłonkę, swoją skorupę, do której może się wycofać. Kiedy dziecko jest w „skorupie”, powinno oddychać bardzo głęboko. Powiedz dziecku, aby skoncentrowało się na powolnym wdechu i wydechu. To pomoże mu rozluźnić mięśnie i wyeliminować napięcie mięśniowe, które towarzyszą złości.

Dziecko powinno pomyśleć o tym, co zrobi, kiedy wyjdzie ze swojej „skorupy”. Oznacza to myślenie o możliwych rozwiązaniach problemu. Możesz zaproponować dziecku pewne rozwiązania, ale ostatecznie dziecko samo powinno podjąć decyzję samodzielnie. Trzeba ćwiczyć z dzieckiem tą technikę aż ją w pełni zrozumie i zastosuje. Pomoże to dziecku zrozumieć, że technika żółwia jest o wiele bardziej skuteczniejsza niż furia.

A jakie są zalety tej techniki?

Rozwijanie autonomii i pewności siebie – dziecko świadomie odczuwa emocje i jest w stanie zachować większą kontrolę nad swoim zachowaniem.

Ufność wobec rozumowania - dziecko stopniowo zrozumie, że zawsze najlepiej jest zastanowić się przed podjęciem działania, zauważy, że jego działania przynoszą lepsze efekty, jeśli są przemyślane. To będzie ważna lekcja, która pomoże mu radzić sobie w dorosłym życiu.

Zmniejszenie niepokoju - jeśli Twoje dziecko czuje, że ma nad sobą większą kontrolę, poczuje się również bezpieczniej. Poprzez rozwijanie bardziej asertywnych zachowań, rzadziej będzie napotykać na konflikty w swoich relacjach.

Silniejsze poczucie własnej wartości – technika żółwia pozwala maluchom poprawić samopoczucie. To z kolei prowadzi do wzrostu samooceny.

Większa odpowiedzialność - to dziecko ocenia i podejmuje decyzję o wyborze rozwiązania. Pomaga mu to zrozumieć, że jest odpowiedzialne za swoje działania.

Ćwiczenia koordynacji wzrokowo-ruchowej

Na kartce narysuj tor (linie) dla guzików które będą się przemieszczać z lewej do prawej strony - kierunek w tym zadaniu jest ważny! Przygotowuje dziecko do późniejszej nauki czytania. Guziki MOŻNA WYKONAĆ z kolorowego papieru, z filcu, papieru karbowanego, można też zastąpić guzikami plastikowymi - w ten sposób dzieci pod paluszkami będą mieć bodźce sensoryczne. Trudność zadania (linia do przejścia) można wykonać w zależności od wieku dziecka.

Wesoła piosenka, która usprawnia małe paluszki

Orientacja w schemacie własnego ciała

Niektóre dzieci mają trudności z zapamiętaniem, prawidłowym nazywaniem i pokazywaniem części ciała, dlatego warto w formie zabawy, piosenki utrwalać z nimi te umiejętności. Najszybciej dzieci uczą się polisensoryczne, czyli wielozmysłowo. Mogą to być np. zabawy ruchowe i dodatkowo możemy nałożyć dziecku na nadgarstek np. frotową, kolorową gumkę czy bransoletkę (dzieci ją widzą i czują), można nałożyć frotkę na nogę po tej samej stronie ciała. Innym pomysłem jest stawianie pieczątek po wewnętrznej stronie dłoni czy pisanie długopisem literki P/L po wewnętrznej stronie dłoni. Najważniejsze jest, by zawsze oznaczać tylko jedną stronę ciała oraz by za każdym razem znakować tą samą rękę i/lub nogę. Aby nauka była skuteczna musi być prowadzona często, systematycznie oraz zgodnie z umysłowym, emocjonalnym i ruchowym tempem rozwoju dziecka.

Ćwiczenia rozwijające orientację w schemacie własnego ciała

· przypomnienie nazw części ciała – np. pokazanie na sobie a dziecko odpowiada, jak się nazywają. Można do tego wykorzystać piosenki lub wierszyki

· Możemy poprosić dziecko o położenie się na przygotowanym uprzednio szarym papierze, tak abyśmy mogli go całego odrysować. Odrysowujemy kontur dziecka, pamiętając aby dobrze odwzorować kończyny, głowę itd. Wspólnie z dzieckiem oglądamy kontur i ustalamy gdzie jest prawa strona, a gdzie lewa namalowanej postaci. Następnie wydajemy dziecku polecenia: dorysuj prawe oko, lewe ucho itp. kontrolujemy, czy dziecko dobrze wykonuje zadanie. W razie konieczności przypominamy o podpowiedzi odnośnie stron (frotka/bransoletka).

Poznawanie własnego ciała (na bazie naśladownictwa):

dotykanie poszczególnych części swojego ciała – rąk, nóg, głowy, brzucha, twarzy, wskazywanie i nazywanie ich

· oglądanie swojego odbicia w lustrze,

· pokazywanie poszczególnych części ciała,

· poruszanie poszczególnymi częściami ciała,

· pokazywanie poszczególnych części ciała w połączeniu z rozumieniem określeń: góra – dół, przód – tył, bok, zabawom towarzyszą nieustannie odkrycia: "Pokaż co masz na górze? Na górze mam głowę. Pokaż co masz z przodu? O, masz brzuch! Oprzyj ręce na brzuchu. Co masz jeszcze z przodu (twarz – oczy, nos, usta, policzki, kolana), O! Na dole masz stopy – podskocz. Zobacz, oparłam się o ścianę. Z tyłu mam plecy. A Ty? Oprzyj się o ścianę. O, Ty też oparłeś/łaś się tyłem - plecami, brawo! Mamy dwa boki. To jeden, a to drugi (prezentacja każdej ze stron od czubka głowy aż po stopę). Teraz Ty pokaż swój bok. Brawo! A teraz drugi. Zobacz. Z boku głowy mam ucho. Mam też drugi bok i drugie ucho. Mam dwoje uszu po dwóch bokach głowy. A Ty? Co masz z boku?" Pokaż – pokazujemy razem z dzieckiem boczne części ciała: uszy, ręce.

· zapoznanie z oznaczeniami stron ciała: prawa, lewa: "To lewa strona ciała. Tu mam serce. A to prawa strona – tu nie ma serca. To lewa ręka i lewa noga. A to prawa ręka i prawa noga. Lewa ręka jest po lewej stronie ciała, tam gdzie mam serce",

· zapoznanie ze znaczeniem wyrażeń przyimkowych: w, na, pod, obok poprzez prezentację i komentarz:

· kładzenie rąk jedna na drugiej,

· kładzenie rąk przed sobą, za sobą, obok siebie,

· przemieszczanie się w przestrzeni względem zajmowanego miejsca: "Idź do przodu. Idź do tyłu. Zrób krok w bok",

· rysowanie postaci człowieka – dorosły rysuje pod dyktando dziecka, dziecko próbuje samo, wspólna próba rysowania i udoskonalania ilustracji.

Kształtowanie relacji JA – przedmiot:

-   wyprowadzanie kierunków od osi własnego ciała:

·         spoglądanie zgodnie z podanym kierunkiem: "Spójrz w górę / dół / przód / bok / tył",

·         unoszenie i opuszczanie rąk: "Unieś ręce – podnieś ręce do góry. Opuść rękę – weź rękę w dół",

·         operowanie przedmiotem zgodnie z podanym kierunkiem: "Podnieś misia do góry. Przesuń lalkę w bok. Połóż auto na dole",

·         rzucanie piłką zgodnie z podanym kierunkiem, nazywanie kierunku:"Rzuć piłkę w przód / w tył / w bok",
- utrwalenie i stosowanie określeń przyimkowych odnoszących się do dziecka: na – pod, przed (przede mną) – za, obok,

·         wykonywanie poleceń: "Połóż piłkę przed sobą / za sobą / obok siebie. Połóż misia na głowie / pod pupą" (jako żart, który w rzeczywistości utrudnia zadanie).

Ćwiczenia w schemacie ciała drugiej osoby:

Dzięki ćwiczeniom z tej grupy wzajemnie przekazujemy doświadczenia i relacje przestrzenne w stosunku do drugiej osoby. Poza rozwojem orientacji przestrzennej ćwiczenia te rozwijają i pomagają dostrzec obecność drugiej osoby. Uczą współpracy i budują poczucie bezpieczeństwa (Metoda Ruchu Rozwijającego W. Sherborne). Zabawy te pozwalają zamieniać się rolami. Rodzic staje się dzieckiem, a dziecko – rodzicem!

• zabawy przed lustrem - odtwarzanie min, wskazywanie odpowiednich części ciała, np. "Pokaż łokieć, ramiona",

• zabawa w Lustro - powtarzanie min i ruchów przy zachowaniu kontaktu wzrokowego, np. "Pokaż, że jesteś wesoły / zdziwiony tak jak ja",

• zabawa w Papugę – powtarzanie czynności wykonywanych przez drugą osobę, np. "Pokaż jak machasz ręką", • zabawa w Potrafisz pokazać…? – wskazywanie części ciała, o które poprosi nauczyciel, np. "Pokaż czoło",

• zabawa w Pokaż czy mam…? - nauczyciel pokazuje część ciała na dziecku a dziecko ma wskazać tę samą część ciała na ciele nauczyciela i nazwać ją, np. "Tu masz czoło",

• wspólna zabawa – łapanie się za ręce, kładzenie dłoni na kolanach, na ramionach, na głowach (i głaskanie po nich), na plecach (i klepanie po nich)

Ćwiczenia orientacji w schemacie ciała drugiej osoby stojącej naprzeciw

Wyrabianie i utrwalanie orientacji w schemacie ciała drugiej osoby stojącej naprzeciw oraz rozwijanie umiejętności dostrzegania drugiej osoby, współdziałania z nią, a także uczenie współpracy i poczucia bezpieczeństwa wynikającego z obecności drugiej osoby.

- ćwiczenia w parach (np. według metody Ruchu Rozwijającego W. Sherborne):
- ćwiczenia „z” – (partner „aktywny”, partner „bierny”; najpierw ćwiczenia tyłem – bez nawiązywania kontaktu wzrokowego),
- ćwiczenia „przeciwko”,
- ćwiczenia „razem” – obydwaj partnerzy aktywni,

- zabawy z naśladowaniem:
– zabawy przed lustrem (wskazywanie części ciała, odtwarzanie ruchu, min),
– zabawa w lustro (powtarzanie ruchów, min drugiej osoby przy bezpośrednim kontakcie wzrokowym),
- „rób to co ja” – naśladowanie czynności wykonywanych przez drugą osobę,
- „ja mówię, ty pokaż” – rodzic mówi np. „pokaż głowę”, dziecko pokazuje; „połóż ręce na głowie; później odwrotnie; dziecko mówi, rodzic pokazuje, - „pokaż gdzie mam” – nauczyciel pokazuje części ciała na dziecku, następnie dziecko pokazuje je nauczycielowi

.

Wyobraźnia przestrzenna

I jeszcze kilka wierszyków i piosenek z pokazywaniem Zabawy z wierszykami uczą nazywania oraz wskazywania części ciała i wprowadzają do tematu stron: lewa-prawa. Dzięki powtarzaniu wierszyków oraz obrazowaniu ich za pomocą gestów, rozwijacie u dzieci koordynację ruchowo-słuchową, pamięć, koncentrację, słownictwo. A przede wszystkim doskonale się bawicie!

O tym jak ważne są ćwiczenia ręki, żeby ładnie rysować i móc zrobić coś miłego

Kilka zabawek do wykonania z dziećmi

Ziejący ogniem smok

Zabawa światłem - projektor i slajdy

Masa solna - rozwijanie motoryki małej

Jak zrobić książeczkę manipulacyjną?

Gimnastyka dobra na wszystko

Wsuwanie to kolejna aktywność sensoryczno-motoryczna przygotowująca dłoń i palce do pisania Spinacze na kieliszki to zabawa, która naturalnie wymusza chwyt szczypcowy przy podnoszeniu spinaczy z blatu stołu (palec wskazujący + kciuk +/lub nie palec środkowy). Więcej informacji uzyskacie klikając w zdjęcie.

Domowe czynności pomocne w terapii
Eksperymenty

Kolejna gimnastyka buzi i języka

Zabawa słuchowa

Kolejna propozycja zajęć ruchowych

Zabawy sensoryczne

Ścieżki sensoryczne

Zabawy sensoryczne mają za zadanie dostarczać różnorodnych bodźców do rozwoju zmysłów dziecka i poszerzać świat jego doznań. Nie potrzeba do nich skomplikowanych zabawek, można wykorzystać przedmioty codziennego użytku i produkty spożywcze, które znajdą się w każdym domu.

Jak to zrobić?

Na podłodze można przygotować trasę składającą się z powierzchni o rożnych właściwościach. Mogą to być kawałki tkanin – wełna, jedwab, futerko, płótno, papiery – ścinki gazet, grubszy karton, bibuła, piórka, tacki wypełnione cienką warstwą kaszy albo ryżu lub różne nasiona. Spacerowanie taką ścieżką rozwija nie tylko zmysł dotyku. Dzięki kolorom stymulowany jest też wzrok, a wydające różne dźwięki faktury pobudzają słuch. Chodzenie po takiej ścieżce rozwija również motorykę dużą i równowagę i koordynację ruchową.

A oto kilka propozycji na wykonanie takiej ścieżki w domu: